Mang bệnh vì săn “thần dược”

Nhiều người ở Quảng Nam mang bệnh vì săn thần dược (sâm đất) bán cho thương lái Trung Quốc.

Phải thuyết phục nhiều lần chúng tôi mới được nhóm của anh Trịnh Quang Huế ở xã Tam Thăng (TP. Tam Kì, Quảng Nam) đồng ý cho đi cùng săn sâm đất. Trời trưa nắng gay gắt, anh Huế cùng hai người bạn chuẩn bị đồ nghề lên đường.

Từ TP. Tam Kì, đi hơn 20km theo hướng Quảng Ngãi tiến về khu đầm phá của dòng sông Trường Giang (Núi Thành, Quảng Nam).

Theo tài liệu, sâm đất trong Đông y có công dụng chữa bệnh

Anh Huế (một người săn sâm đất) cho biết, những năm trước, ba người trong nhóm của anh đi khắp tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi để đào sâm đất.

Nghề này cũng giúp các anh có đồng ra đồng vào lúc rảnh rỗi ngoài làm ruộng.

Thời gian gần đây, giá sâm đất tăng từ 7-15 ngàn đồng/kg lên tới 70-90 ngàn đồng/kg. Mỗi cơn nước trong tháng đào được 7-8 ngày, thu nhập mỗi người cũng hơn 10 triệu đồng.

Vừa đi anh Huế vừa chỉ cho chúng tôi thấy hang loài “thần dược” này. “Nơi nào bùn nhiều. Hang của sâm đất có lỗ nhỏ khoảng ba cây tăm tre ùn lên, xung quanh cũng có nhiều hang nước khác khiến dễ nhầm lẫn.

Theo quan sát của chúng tôi, loài này to như ngón chân trỏ, dài hơn 30cm, thân hình sẫm màu tím đậm. Mỗi con sâm đất to nặng dao động đến 0,5 lạng.

Sâm đất sống dưới các bãi bùn ở dòng sông, sau khi đào sâu khoảng 0,5 mét thì bắt được

Anh Huế chỉ dẫn: Đào phải biết quan sát tỉ mỉ, theo nhanh, dứt khoát nếu không sâm đất rất dễ tụt sâu xuống lòng đất, không theo nổi.

Anh Huế càng ngày càng tiến sâu ra xa giữa bãi, bùn ngập đến đầu gối để tìm hang. Mỗi nhát đào đều thở dốc, mồ hôi chảy nhễ nhại vì cái nắng và nặng nhọc. Sau hơn một giờ đồng hồ, gàu đầy sâm đất anh lại vào đổ bao rồi lội đi xa hơn qua bãi mới.

Trời bắt đầu tối, nhóm anh Huế vừa lên bờ đã được các thương lái thu mua ngay tại chỗ với giá 80 ngàn đồng/kg và thu được 1,5 triệu đồng.

Từ 7-15 ngàn đồng/kg lên tới 70-90 ngàn đồng/kg nên thu hút rất đông người đi đào.

Theo anh Huế, do đào sâm đất phải ghì chặt xẻng vào bên ngực để tạo lực đẩy nên thường bị ép tim, phổi khiến khó thở. Trong nhóm ngày xưa cũng có người bị bệnh hở tim. Sau 2 năm theo nghiệp, gia đình nghèo khó chạy vạy khắp nơi vay mượn hơn 100 triệu đồng để mổ.

Ngoài bệnh liên quan đến tim, phổi, những tai nạn thường gặp như rách chân, bong gân, gãy chân vì hàu, sụp hố khiến không ít người mang tật…

Lương y Trần Hồ Bắc (Núi Thành, Quảng Nam) cho biết, sâm đất còn gọi là thổ long, địa long. Đây là dược liệu có vị mặn, hơi tanh, tính lạnh, không độc được sử dụng lâu đời trong Đông y để chữa bệnh phong thấp, ho suyễn, bán thân bất toại, tâm thần phân liệt và một số bệnh lí khác.

Theo bác sĩ Nguyễn Minh Phụng, Bệnh viện Đa khoa Quảng Nam, một người làm việc với dụng cụ lao động tác động vào phần ngực thường xuyên theo thói quen bị bệnh ảnh hưởng đến tim, phổi là khó tránh khỏi. Biểu hiện khó thở, thở dốc, ôm ngực. Nếu làm việc trong thời tiết nắng nóng dễ đau đầu, chóng mặt, mất nước, ngất xỉu.